Nakipagtulungan ang Department of Human Settlements and Urban Development (DHSUD) sa 21 na mga lokal na pamahalaan (LGUs) sa Eastern Visayas upang magtayo ng abot-kayang pabahay para sa mga low-income earners sa rehiyon.
Ayon kay Michael Victor Tezon, Direktor ng DHSUD 6 (Eastern Visayas), ang iba’t ibang yugto ng implementasyon ng mga kasaling probinsya, lungsod, at bayan ay kasalukuyang isinasagawa sa ilang lugar sa ilalim ng Pambansang Pabahay Para sa Pilipino (4PH) program sa isang press briefing noong Biyernes Pebrero 14, 2025.
Ang mga lokal na pamahalaan na kasali ay Tacloban City, Ormoc City, Alangalang, Albuera, Kananga, MacArthur, Mahaplag, Matag-ob, Mayorga, Palo, Sta. Fe, at Tanauan sa Leyte; ang pamahalaang panlalawigan ng Southern Leyte at ang bayan ng Libagon; ang pamahalaang panlalawigan ng Biliran; ang Motiong at Catbalogan City sa Samar; Guiuan sa Eastern Samar; at ang Bobon, Lavezares, at Catarman sa Northern Samar.
Ayon kay Tezon, walo sa 21 na mga site ang itinuturing na prayoridad matapos makumpleto ang limang yugto ng proseso ng programa at may mga naitalagang benepisyaryo.
Ang mga proyektong ito, na may 2,394 na paunang tinukoy na potensyal na mga mamimili, ay nasa mga bayan ng Guiuan, Albuera, MacArthur, Alangalang, Ormoc City, Tanauan, Catbalogan City, at Libagon.
“Ang lahat ng mga prayoridad na proyekto na ito ay may mga aprubadong disenyo. Binibigyan natin ng pagkakataon ang mga low-income earners na magkaroon ng sariling bahay. May mga naitalaga nang benepisyaryo na kayang magbayad ng buwanang amortisasyon na nagsisimula sa PHP1,700 kada buwan,” sabi ni Tezon.
Ang proyekto ay pinopondohan ng isang pribadong housing developer na pinangangasiwaan ng DHSUD, maliban sa Ormoc City, kung saan ang lokal na pamahalaan ang nagpopondo ng proyekto, ayon sa opisyal.
Upang makakuha ng unit, ang benepisyaryo ay kailangang isang first-time home buyer at miyembro ng Home Development Mutual Fund (Pag-IBIG) ng hindi bababa sa dalawang taon; may matatag na buwanang kita; wala pang utang na short-term loan sa Pag-IBIG o hindi pa nape-foreclose o nakansela ang kanilang account; at hindi hihigit sa 70 taon ang edad kapag natapos na ang loan.
Sinabi ni Tezon na ang bawat unit ay nagkakahalaga ng humigit-kumulang PHP1.31 milyon, at ang gobyerno ang nag-susubsidize ng interes ng loan ng Pag-IBIG.
Ang 4PH program ng administrasyong Marcos ay binibigyan ng prayoridad ang high-density/vertical development at gumagamit ng mga lupaing pag-aari ng gobyerno at mga pribadong lupa.
Ang DHSUD ang nag-o-oversee at nagmo-monitor ng implementasyon ng 4PH. Ito rin ang nagbibigay ng mga parameters o specifications at nagbibigay ng suporta at teknikal na tulong sa mga lokal na pamahalaan, mga developer, at iba pang kasaping partner sa programa, kabilang ang pagpapadali ng pag-isyu ng mga development permits at mga lisensya para magbenta.
Panulat ni Cami